Wyszukiwarka - dziedzictwo kulturowe
Liczba elementów: 18
Rybnik
Jednym z najważniejszych zakładów przemysłowych działających kiedykolwiek w Rybniku i okolicach była Huta Silesia. Powstała już w połowie XVIII wieku w Paruszowcu, obecnie wschodniej dzielnicy Rybnika, a jej kres nastąpił pod koniec XX stulecia. Na przełomie XIX i XX wieku, podczas rozkwitu huty, wybudowano w pobliżu niej osiedle robotnicze, z którego do dziś pozostało kilka trójkondygnacyjnych, ceglanych familoków.
więcej >>
Dodaj do planera
Gorzyce
Osiedla robotnicze z charakterystycznymi familokami są jednym ze znaków rozpoznawczych górnośląskiej architektury. Co ciekawe, spotkać je można zarówno w stołecznych Katowicach, w Chorzowie czy Gliwicach, jak również w mniejszych miejscowościach, a nawet na wsi. Blisko stuletnie familoki zobaczymy na południu województwa, tuż przy granicy z Czechami, w Kolonii Fryderyk. Co prawda węgiel wydobywano tutaj tylko przez kilka lat, ale domy pozostały.
więcej >>
Dodaj do planera
Rybnik
W Chwałowicach, południowej dzielnicy Rybnika, znajduje się osiedle robotnicze, zbudowane w latach 1910-1916 dla rodzin górników pracujących w tutejszej kopalni węgla kamiennego „Donnersmarckgrube” (od 1945 roku KWK „Chwałowice”). Osiedle przy ul. 1 Maja w Chwałowicach składa się z typowych, murowanych z cegły, dwukondygnacyjnych, wielorodzinnych familoków, którym towarzyszą zabudowania gospodarcze.
więcej >>
Dodaj do planera
Rydułtowy
Rydułtowy są jednym z wielu miast górnośląskich, których historia w ostatnich 200 latach związana była nierozerwalnie z wydobyciem węgla kamiennego. W mieście do dziś działa KWK „Rydułtowy”, w jego krajobrazie wciąż są obecne zabytkowe zabudowania kopalniane, z budynkiem wagi na czele. Do mniej znanych obiektów należą pozostałości po robotniczej kolonii „Karola” – obecnie to kilka charakterystycznych, ceglanych familoków, z którymi sąsiadują niewielkie budynki gospodarcze.
więcej >>
Dodaj do planera
Krzanowice
Krzanowice, niewiele ponad dwutysięczne miasto w powiecie raciborskim, uzyskały prawa miejskie prawdopodobnie już w 1265 roku i cieszyły się nimi przez blisko 700 lat. W 1945 roku, po zakończeniu II wojny światowej, władze polskie uznały miejscowość za gminę wiejską. Mieszkańcy wywalczyli ponownie status miasta w roku 2001, a jednym z ich argumentów był zachowany stary, owalnicowy układ urbanistyczny z rynkiem i siecią ulic.
więcej >>
Dodaj do planera
Rydułtowy
Rydułtowy, nieduże miasto, położone w sąsiedztwie Rybnika i Wodzisławia Śląskiego, od ponad 200 lat zalicza się do najważniejszych na Górnym Śląsku ośrodków wydobycia węgla kamiennego. Na początku XXI wieku wciąż funkcjonuje tutaj kopalnia „Rydułtowy–Anna”, która wkrótce będzie fedrować w jednym z najgłębszych szybów w Europie – sięgającym ponad 1200 metrów. Z pewnością dla każdego turysty interesująca będzie wizyta w izbie pamiątkowej, którą urządzono w zabytkowym, stuletnim budynku wagi drobnicowej. W Rydułtowach i okolicy zachowały się także zabudowania starych szybów.
więcej >>
Dodaj do planera
Racibórz
Racibórz, jedno z najstarszych miast górnośląskich, do dnia dzisiejszego zachował czytelny średniowieczny układ urbanistyczny. W jego centrum znajduje się rynek, z którego wybiegają ulice tworzące charakterystyczną szachownicę. W 1945 roku raciborskie Stare Miasto uległo prawie doszczętnemu zniszczeniu, dlatego współczesna zabudowa rynku jest pseudorenesansowa. Środek placu natomiast zdobi oryginalna, barokowa kolumna maryjna.
więcej >>
Dodaj do planera
Pietrowice Wielkie
Pietrowice Wielkie to duża wieś gminna, położona na zachód od Raciborza. Wyróżnia się zachowanym do dziś układem owalnicowym, który powstał już w czasach lokacyjnych. W centrum wsi droga rozwidla się tworząc plac w kształcie wrzeciona, a gospodarstwa, do których przylegają wstęgi pól, znajdują się po zewnętrznej jego stronie. We wsi warto zwrócić uwagę na zagrody typu frankońskiego, zabytkowe świątynie oraz liczne kapliczki i krzyże przydrożne.
więcej >>
Dodaj do planera
Wodzisław Śląski
Obok pojedynczych, interesujących obiektów zabytkowych, w Wodzisławiu Śląskim godzien uwagi jest także sam układ urbanistyczny. Trudno określić dokładną datę lokacji miasta, gdyż nie zachował się na ten temat żaden dokument, choć miało to miejsce prawdopodobnie pomiędzy rokiem 1246 a 1257. Centralną część układu urbanistycznego Wodzisławia stanowi oczywiście miejski rynek, będący zresztą jednym z największych tego typu placów na Śląsku.
więcej >>
Dodaj do planera
Rybnik
Rynek w Rybniku od czasów średniowiecznych do dziś pełni rolę centrum miasta. Jego dawna, drewniana zabudowa uległa zniszczeniu w licznych pożarach, dlatego kamienice, które otaczają plac rynkowy, pochodzą głównie z XIX i XX wieku. Wart uwagi jest klasycystyczny ratusz z lat 20. XIX wieku, ozdobiony wieżą zegarową; obecnie mieści między innymi Muzeum w Rybniku. Na placu stoi późnobarokowa figura św. Jana Nepomucena.
więcej >>
Dodaj do planera
Radlin
Osiedle robotnicze w Radlinie zbudowano na przełomie XIX i XX wieku dla pracowników działającej w mieście od kilkudziesięciu lat kopalni „Emma” (a od 1949 roku „Marcel”). Budynki osiedla stanęły naprzeciwko zabudowań kopalnianych. Są tu wille kadry zarządzającej, domy noclegowe, wielorodzinne familoki czy gmachy użyteczności publicznej. Wśród projektantów kolonii byli sławni architekci, jak np. William Mueller i Hans Poelzig.
więcej >>
Dodaj do planera
Czerwionka-Leszczyny
Tradycje górnictwa węglowego na terenie Czerwionki-Leszczyn liczą około 200 lat. Już w XIX wieku działało tutaj kilka niedużych kopalń, z których większość została pod koniec tego stulecia połączona w jedną, dużą - „Dębieńsko”. Wydobywała ona węgiel do roku 2000. Pozostały po niej charakterystyczne, ceglane zabudowania, stalowa wieża wyciągowa, wysokie hałdy oraz kolonia robotnicza. Warto zobaczyć pełną zabytków Izbę Tradycji KWK „Dębieńsko”.
więcej >>
Dodaj do planera