slaskie.travel
Tereny położone pomiędzy Żorami a Orzeszem zaliczają się do najbardziej malowniczych na Górnym Śląsku. W świetlistych lasach skrywają się modre oka stawów, urządzonych w dawnych już wiekach ludzką ręką na rzeczce Rudzie. Stąd obszar ten zwie się często Pojezierzem Palowickim - od miejscowości Palowice, leżącej w samym jego centrum. Pojezierze wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich.
W tym malowniczym rejonie Śląska odnajdziemy ciekawe zabytki dawnego przemysłu, któremu często patronowali zakonnicy z niedalekich Rud. I tak, kilka kilometrów na północ od centrum Żor, w lesie, nad stawem Gichta, stoi ceglana wieża wyciągowa działającej tutaj w pierwszej połowie XIX wieku huty „Waleska”. Wieża, zwana gichtą, służyła do wyciągania za pomocą ręcznego dźwigu wsadu – czyli darniowej rudy żelaza, węgla drzewnego i topników – na sporą wysokość, aby zasypać nim zbudowany w pobliżu cylindryczny wielki piec. Budowla powstała w latach 30. XIX wieku na rzucie zbliżonym do kwadratu. Liczy 15 m wysokości, rozmiar wnętrza wynosi 610 na 775 cm. Mury mają prawie metr grubości.
Hutnictwo w tej części Śląska rozwijało się już od XVIII wieku. Huta „Waleska” działała kilkadziesiąt lat, pracowały tutaj dwa wielkie piece i odlewnia żelaza. Nazwę wzięła od imienia córki właściciela - jednego z najwybitniejszych przedsiębiorców ówczesnych – Franciszka Wincklera. Ostatecznie została zamknięta w 1855 roku.
Obok gichty przebiega Szlak Początków Hutnictwa, prowadzący z Żor, przez Szczejkowice, do Rybnika (znaki niebieskie). Krzyżują się tu także liczne ścieżki rowerowe, pozwalające poznać uroki „Pojezierza Palowickiego”.
ul. Rudzka 13 C
44-200 Rybnik
tel. 32 42 22 446
turystyka@subregion.pl
Portal powstał w ramach projektu
Mobilne Śląskie
Darmowa aplikacja SLASKIE.travel dostępna na platformach 
